บทคัดย่อ

ชื่อเรื่อง : ผลของตัวอย่างยาที่จัดไว้เฉพาะมื้อที่รับประทานต่อความร่วมมือในการใช้ยาของผู้ป่วยนอกโรคความดันโลหิตสูง โรงพยาบาลศีขรภูมิ จังหวัดสุรินทร์
โดย : พันทนีย์ สุวาสุนะ
ชื่อปริญญา : เภสัชศาสตรมหาบัณฑิต
สาขาวิชา : เภสัชกรรมคลินิกและการบริหาร
อาจารย์ที่ปรึกษา : สัมมนา มูลสาร
คำสำคัญ : ตัวอย่างยาที่จัดไว้เฉพาะมื้อที่รับประทาน ความร่วมมือในการใช้ยา โรคความดันโลหิตสูง
   
การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงทดลอง มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของตัวอย่างยาที่จัดไว้เฉพาะมื้อที่รับประทานต่อความร่วมมือในการใช้ยาและผลการรักษาของผู้ป่วยนอกโรคความดันโลหิตสูง กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยนอกโรคความดันโลหิตสูงที่มีการใช้ยาต่อเนื่องตั้งแต่ 3 ชนิดต่อวัน หรือมีการบริหารยาต่อเนื่องตั้งแต่ 2 มื้อต่อวัน ที่มารับบริการที่คลินิกโรคความดันโลหิตสูงโรงพยาบาลศีขรภูมิ จังหวัดสุรินทร์ ระหว่างเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2550 ถึง เดือนมกราคม พ.ศ. 2551 ผู้ป่วยได้ถูกสุ่มแบ่งเป็นกลุ่มทดลองหรือกลุ่มควบคุมตามวันนัดสัปดาห์ละกลุ่ม จากรายชื่อของผู้ป่วยที่ได้นัดไว้แล้วของโรงพยาบาล ได้จำนวนผู้ป่วยที่เข้าร่วมตลอดการศึกษานาน 9 เดือน กลุ่มละ 166 คน ทั้งนี้กลุ่มทดลองจะได้รับการบริบาลทางเภสัชกรรมร่วมกับการได้รับตัวอย่างยาที่จัดไว้เฉพาะมื้อที่รับประทาน กลุ่มควบคุมจะได้รับการบริบาลทางเภสัชกรรมอย่างเดียว เก็บข้อมูลความพึงพอใจต่อตัวอย่างยาที่จัดไว้เฉพาะมื้อที่รับประทานและความร่วมมือในการใช้ยาจากการสัมภาษณ์ และเก็บข้อมูลเกี่ยวกับความดันโลหิตจากเวชระเบียน ผลการศึกษาพบว่า จำนวนปัญหาความไม่ร่วมมือในการใช้ยาของผู้ป่วยภายหลังการติดตามผู้ป่วยครบ 3 ครั้งของทั้ง 2 กลุ่มลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.001) แต่ไม่แตกต่างกันระหว่างกลุ่ม ผลการวิเคราะห์แบบพหุถดถอยโดยควบคุมตัวแปรอื่นในโมเดล พบว่ากลุ่มทดลองมีค่าความดันโลหิต Diastolic blood pressure ในการติดตามครั้งที่ 3 ต่ำกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p=0.039) แต่ในระยะอื่นๆไม่แตกต่างกันทั้งค่าความดันโลหิต diastolic, systolic blood pressure และสัดส่วนของผู้ที่สามารถควบคุมความดันโลหิตให้อยู่ตามเกณฑ์ ทั้งนี้ผู้ป่วยมีความพึงพอใจโดยรวมต่อตัวอย่างยาที่จัดไว้เฉพาะมื้อที่รับประทานร้อยละ 91.52 โดยผู้ป่วยมีความพึงพอใจมากที่สุดในด้านการจัดยาได้เองโดยไม่พึ่งผู้อื่นร้อยละ 92.73 รองลงมาคือพึงพอใจในด้านการใช้ยาได้ถูกต้องตรงกับชนิด จำนวน และตรงตามเวลาที่แพทย์แนะนำมากขึ้นร้อยละ 92.12, 92.12 และ 90.30 ตามลำดับ ส่วนความพึงพอใจต่อการลดเวลาในการจัดยามีน้อยที่สุด (ร้อยละ 81.82) โดยผู้ป่วยส่วนใหญ่เห็นด้วยที่ผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงทุกคนควรได้รับตัวอย่างยาที่จัดไว้เฉพาะมื้อที่รับประทานนี้ (ร้อยละ 73.94) ผลการวิจัยครั้งนี้ยังไม่สามารถยืนยันได้ว่าตัวอย่างยาที่จัดไว้เฉพาะมื้อที่รับประทานทำให้ผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงมีจำนวนปัญหาความไม่ร่วมมือในการใช้ยาลดลงแม้ผู้ป่วยจะมีความพึงพอใจต่อตัวอย่างยาที่จัดไว้เฉพาะมื้อที่รับประทานก็ตาม อย่างไรก็ตามผลการศึกษาพบว่าเฉพาะความดันโลหิต diastolic blood pressure เท่านั้นที่ลดลง ดังนั้นควรมีการศึกษาเพื่อประเมินประสิทธิผลระยะนานของตัวอย่างยาที่จัดไว้เฉพาะมื้อที่รับประทานต่อไป
   
ปิดหน้าต่างนี้