| คำสำคัญ |
: ปฏิกิริยาระหว่างสมุนไพรกับยา, P450, CYP3A4, สะเดา,ปลาไหลเผือกเล็ก, ปลาไหลเผือกใหญ่, บอระเพ็ด, เพกา |
| ปัจจุบันกระแสนิยมผลิตภัณฑ์ที่มาจากธรรมชาติกำลังเป็นที่สนใจ ส่งผลให้ประชาชนหันมาให้ความสนใจกับการใช้สมุนไพรมากขึ้น การรับประทานพืชผักสมุนไพรร่วมกับการรับประทานยาอาจส่งผลให้เกิดปฏิกิริยาระหว่างกันได้ งานวิจัยนี้ต้องการศึกษาผลเบื้องต้นของสะเดา (Azadirachta indica), และพืชอีก 4 ชนิดที่สกัดในตัวทำละลาย 3 ชนิด คือ น้ำ, เมทานอล และเฮกเซน ต่อการทำงานของเอนไซม์ CYP 3A4 ในหลอดทดลอง สำหรับปลาไหลเผือกเล็ก (Eurycoma harmandiana) และปลาไหลเผือกใหญ่ (Eurycoma longifolia) ได้เพิ่มส่วนสกัดเอทิลอะซิเตท โดยปฏิกิริยาที่ใช้คือ testosterone 6-β hydroxylation และวัดปริมาณ 6-β hydroxytestosterone เมตาบอไลท์ที่เกิดเทียบกับหลอดที่ไม่ใส่สมุนไพรสกัดเพื่อหาร้อยละการยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ CYP 3A4 ผลการทดลองพบว่าในส่วนสกัดน้ำมีร้อยละการยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ CYP 3A4 ในสะเดา, ปลาไหลเผือกเล็ก, ปลาไหลเผือกใหญ่, บอระเพ็ด (Tinospora crispa) และเพกา (Oroxylum indicum) ดังนี้ 81.13%, 15.44%, 20.20%, 4.72% และ 20.49% ตามลำดับ ในส่วนสกัดเมทานอลมีร้อยละการยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ CYP 3A4 ในสะเดา, ปลาไหลเผือกเล็ก, ปลาไหลเผือกใหญ่, บอระเพ็ด และเพกา ดังนี้ 37.87%, 22.12%, 3.78%, 14.01% และ 26.88% ตามลำดับ ในส่วนสกัดเฮกเซนมีร้อยละการยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ CYP 3A4 ในสะเดา, ปลาไหลเผือกเล็ก, ปลาไหลเผือกใหญ่, บอระเพ็ด และ เพกา ดังนี้ 24.34%, 23.14%, 29.10%, 0.19% และ 1.21% ตามลำดับ และส่วนสกัดเอทิลอะซิเตท มีร้อยละการยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ CYP 3A4 ในปลาไหลเผือกเล็ก และปลาไหลเผือกใหญ่ ดังนี้ 32.82% และ1.25% ตามลำดับ ซึ่งพืชและตัวทำละลายที่ต่างกันจะให้ผลในการยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ CYP 3A4 ที่แตกต่างกัน |