บทคัดย่อ

ชื่อเรื่อง : การจัดทำฐานข้อมูลสมุนไพรที่ใช้ในตำรายาอีสาน ส่วนที่3
โดย : นันท์นภัส คำเพราะ และ ศุภรัตน์ สุขไพเราะ
ชื่อปริญญา : เภสัชศาสตร์บัณฑิต 6 ปี
อาจารย์ที่ปรึกษา : ผศ.ดร.ทวีศักดิ์ จึงวัฒนตระกูล และดร.กุสุมา จิตแสง
คำสำคัญ : ฐานข้อมูลสมุนไพรตำรายาโบราณอีสานตำรายาอีสาน
   
การแพทย์พื้นบ้านอีสานนั้นมีเอกลักษณ์ เป็นภูมิปัญญาที่มีควบคู่กับสังคม ผูกพันและเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตซึ่งปัจจุบันความนิยมในภูมิปัญญาการแพทย์พื้นบ้านอีสานมีมากขึ้น แต่ตำรายาพื้นบ้านอีสานถูกรวบรวมไว้ด้วยภาษาพื้นบ้าน ยากแก่การเข้าใจและเป็นอุปสรรคในการนำองค์ความรู้ดั้งเดิมนี้ไปศึกษาต่อยอด วัตถุประสงค์: เพื่อรวบรวมจัดระเบียบและสังเคราะห์ข้อมูลสมุนไพร จากตำรายาโบราณอีสานที่รวบรวมโดย ดร.ปรีชา พิณทอง ให้อยู่ในรูปแบบที่เข้าใจง่าย วิธีดำเนินการวิจัย:ศึกษารวบรวมค้นคว้าข้อมูลสมุนไพรในตำรายาอีสานที่ใช้รักษา 14กลุ่มโรค จัดระเบียบและแสดงข้อมูลสมุนไพรได้แก่ ชื่อไทย ชื่อภาษาอังกฤษชื่อวิทยาศาสตร์ ชื่อวงศ์ สรรพคุณในตำรายาและเก็บตัวอย่างพรรณไม้อ้างอิงผลการวิจัย:จากตำรับยารักษา 14กลุ่มโรค ประกอบด้วยตำรับย่อย1,364ตำรับพบการใช้สมุนไพรทั้งหมด922ชนิด พืชสมุนไพรที่มีความถี่การใช้สูงสุดในตำรับโรคทรางคือ พันชาด;โรคปะดงคือ ปะดงแดง; โรคกินของผิด คือ ยานาง; โรคฝีคือ อ้อยดำ; โรคทำมะลาคือ ขัดเค้าและพิลา; โรคสะดวงคือ อ้อยดำ; โรคกะบูนคือ ตับเต่าและยาหัว; โรคคะยือคือ ขิงและพริกไทย; โรคสะเออะคือ หมากเอิก; โรคเจ็บ-ปวดคือขิง; โรคฟก ไค่คือเขาฮอ,บกคายและอ้อยดำ; โรคตา หู จมูกคือขิง; โรคสาระบาดคือ ขิงและโรคหมักหมั้นคือกล้วยตีบสรุปผล:การศึกษานี้ได้รวบรวม จัดระเบียบและสังเคราะห์ข้อมูลสมุนไพรที่ใช้ในตำรายาโบราณอีสานทั้งหมด 922 ชนิด เพื่อใช้ในการพัฒนาฐานข้อมูลพืชสมุนไพรอีสาน
   
ปิดหน้าต่างนี้