บทคัดย่อ

การศึกษาภาวะระดับโซเดียมในเลือดต่ำในผู้ป่วยที่ได้รับยาทางจิตเวช

ชวนากร พิลากุล

จิรวิทย์ ยอดวันดี 

ชมภูนุช วีระวัธนชัย 

 สิปณัฐ ศิลาเกษ 

ทวนธน บุญลือ

ภาวะโซเดียมในเลือดต่ำ , ยาจิตเวช

ภาวะโซเดียมในเลือดต่ำคือการมีระดับโซเดียมในเลือดต่ำกว่า 135 mmol/L ซึ่งเป็นภาวะความผิดปกติของอิเล็กโทรไลต์ที่พบบ่อยในผู้ป่วยจิตเวช ปัจจัยที่เกี่ยวข้อง คือการใช้ยาทางจิตเวชและปัจจัยอื่น ๆ เช่น อายุ เพศ โรคร่วมทางกาย เป็นต้น วิธีการดำเนินการวิจัย: งานวิจัยนี้เป็นงานวิจัยเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวางศึกษาย้อนหลังเพื่อเก็บข้อมูลการเกิดภาวะโซเดียมในเลือดต่ำในผู้ป่วยจิตเวชที่ถูกรับไว้รักษาในโรงพยาบาลพระศรีมหาโพธิ์ ระหว่างวันที่ 1 มกราคม 2560 จนถึง 31 ธันวาคม 2561 ด้วยวิธีเก็บข้อมูลจากเวชระเบียนผู้ป่วยในผู้ป่วยที่อายุมากกว่า 18 ปีขึ้นไปที่มีการใช้ยาทางจิตเวชและผลการตรวจวัดระดับโซเดียมในเลือด การวิเคราะห์ข้อมูลใช้สถิติเชิงพรรณนาในการอธิบายความชุกของการเกิดภาวะโซเดียมในเลือดต่ำจากการใช้ยาจิตเวช และวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติไค – สแควร์ ในการพิจารณาความสัมพันธ์ระหว่างการใช้ยาจิตเวชกับการเกิดภาวะโซเดียมในเลือดต่ำ ผลการศึกษาวิจัย: ผู้ป่วยที่ถูกคัดเลือกเข้าการศึกษามีจำนวน 2,527 คน  และพบว่า 199 คน มีระดับโซเดียมในเลือดต่ำ เมื่อทำการประเมินพบว่าผู้ป่วยภาวะโซเดียมในเลือดต่ำสัมพันธ์กับยาจิตเวชจำนวน 84 คน ความชุกของภาวะโซเดียมในเลือดต่ำในผู้ป่วยที่ได้รับยาทางจิตเวชคือ ร้อยละ 3.32  ยาทางจิตเวชที่สัมพันธ์กับการเกิดภาวะระดับโซเดียมในเลือดต่ำอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-Value <0.05 )  ได้แก่ ยาจิตเวชในกลุ่ม First generation antipsychotics , Second generation antipsychotics , Mood Stabilizers, Selective serotonin reuptake inhibitors, Atypical Antidepressants, Tricyclic antidepressants การรักษาภาวะโซเดียมในเลือดต่ำจากยาทางจิตเวชพบว่าผู้ป่วยส่วนใหญ่จะได้รับการจัดการด้วยการติดตามอาการโดยไม่ได้หยุดยา สรุปผลการวิจัย: ความชุกของภาวะโซเดียมในเลือดต่ำในผู้ป่วยที่ได้รับยาจิตเวชอยู่ที่ร้อยละ 3.32 และยาจิตเวชทุกกลุ่มมีความสัมพันธ์กับการเกิดภาวะโซเดียมในเลือดต่ำ